Liệu pháp âm nhạc hay âm nhạc trị liệu là một trong những phương pháp trị liệu có tác động tích cực đến tình trạng sức khỏe và tinh thần của người trị liệu. Các giai điệu trong các bản nhạc trị liệu có thể giúp chữa lành những tổn thương trong tâm hồn, giảm stress và căng thẳng. Cùng Shan Health tìm hiểu thông tin chi tiết về liệu pháp trị liệu này trong bài viết dưới đây.
Liệu pháp âm nhạc là gì?
Liệu pháp âm nhạc là việc sử dụng các đặc tính của âm nhạc như: Giai điệu, hòa âm, phối khí, tiết tấu…để duy trì và phục hồi cảm xúc, tinh thần của cơ thể. Phương pháp này thường bao gồm các hoạt động như là:
- Tạo ra các giai điệu
- Viết lời bài hát
- Hát
- Nhảy múa
- Nghe nhạc
- Thảo luận về âm nhạc
Phương pháp chữa lành này sử dụng âm nhạc để giúp người mắc chứng trầm cảm, lo âu và cải thiện chất lượng cuộc sống cho những người gặp vấn đề về sức khỏe thể chất. Ai cũng có thể tham gia liệu pháp trị liệu này mà không cần hiểu biết về âm nhạc trước.
Vai trò của âm nhạc trị liệu đối với người bệnh
Lộ trình trị liệu bằng âm nhạc có thể cá nhân hóa để phù hợp với mọi độ tuổi, kể cả trẻ em. Phương pháp này linh hoạt và có thể mang lại lợi ích về sức khỏe tâm thần và thể chất cho nhiều người mà không cần phải có mức độ hiểu biết nhất định về âm nhạc.
- Âm nhạc trị liệu sẽ kích hoạt các phần của não liên quan đến trí nhớ, cảm xúc, chuyển động và các chức năng tự động như thở, quyết định, tự thưởng.
- Tăng cường giao tiếp xã hội đối với người lớn tuổi trong môi trường nhóm.
- Giảm nhịp tim và huyết áp.
- Kích thích sản xuất endorphin – một loại hormone liên quan đến cảm giác vui vẻ.
- Giảm căng thẳng và tạo cảm giác yên bình.
- Tăng khả năng vận động và giao tiếp cho trẻ em và thanh niên chậm phát triển hoặc thiểu năng trí tuệ.
- Các nghiên cứu còn cho thấy rằng âm nhạc trị liệu có thể mang lại lợi ích cho những người bị suy giảm trí tuệ hoặc các rối loạn về trí nhớ khác.
- Cân bằng và kiểm soát được cảm xúc của bản thân
Các loại hình trị liệu bằng âm nhạc phổ biến
Trị liệu bằng âm nhạc là phương pháp mang tính chủ động và di động. Một số nhà trị liệu cũng đã kết hợp hai đặc tính đó để giúp người bệnh cải thiện sức khỏe tốt hơn. Một số loại hình trị liệu bằng âm nhạc được các chuyên gia đánh giá cao về tính hiệu quả như:
- Liệu pháp âm nhạc phân tích
- Liệu pháp âm nhạc benenzon
- Liệu pháp âm nhạc nhận thức – hành vi (CBMT)
- Liệu pháp âm nhạc cộng đồng
- Liệu pháp âm nhạc nordoff-robbins
- Phương pháp bonny – nghe nhạc và tưởng tượng có hướng dẫn
- Trị liệu tâm lý bằng thanh nhạc
Liệu pháp âm nhạc có giống với liệu pháp âm thanh không?
Nhiều người vẫn nhầm lẫn giữa liệu pháp âm nhạc trị liệu (Âm nhạc chữa lành) và liệu pháp âm thanh (Chữa lành bằng âm thanh). Tuy nhiên, trên thực tế thì 2 phương pháp trị liệu này hoàn toàn khác nhau.
- Âm nhạc trị liệu là phương pháp sử dụng các đặc tính nâng cao trong bản nhạc để trị liệu và giúp duy trì cảm xúc cho người bệnh. Người bệnh có thể chủ động khi trị liệu. Liệu pháp này tương đối mới và có nguồn gốc từ văn hóa Tây Tạng cổ đại.
- Trị liệu bằng âm thanh là phương pháp đã có từ xa xưa và được ứng dụng phổ biến đến hiện tại. Với phương pháp này, người bệnh sẽ được nghe các âm thanh chữa lành bởi các Master chuyên nghiệp. Âm thanh trị liệu phổ biến nhất là âm thanh của chuông xoay Himalaya. Các sóng âm của chuông tác động sâu vào não bộ, giúp não hoạt động tốt, đồng thời cân bằng cảm xúc trong cơ thể hơn.
Việc trị liệu bằng âm nhạc có thể dễ dàng chủ động hơn, còn phương pháp trị liệu bằng âm thanh mà muốn mang lại hiệu quả tốt thì cần có chuyên môn. Cách tốt nhất là bạn đến các trung tâm trị liệu uy tín để được các Master tư vấn và tiến hành trị liệu cho bạn.
Một số điểm cần lưu ý khi sử dụng âm nhạc trị liệu
Trị liệu pháp bằng âm nhạc có thể không đủ để điều trị mọi vấn đề, bao gồm cả các rối loạn tâm thần. Tuy nhiên, khi kết hợp với thuốc, các phương pháp trị liệu tâm lý và can thiệp khác, nó có thể trở thành một phần hiệu quả trong phác đồ điều trị.
Nếu bạn có vấn đề liên quan đến thính giác như đeo máy trợ thính hoặc ghép ốc tai, bạn nên thảo luận với bác sĩ tai mũi họng trước khi tham gia liệu pháp này để đảm bảo an toàn.
Hơn nữa, các hình thức trị liệu liên quan đến chuyển động hoặc nhảy theo nhạc có thể không thích hợp nếu bạn đang gặp đau ốm, bệnh tật, chấn thương hoặc có các vấn đề về thể chất làm cho việc chuyển động trở nên khó khăn.
Lời kết
Từng âm sắc trong các bản nhạc có thể góp phần nâng cao cảm xúc, giảm căng thẳng và điều trị trầm cảm rất hiệu quả. Ngoài việc sử dụng liệu pháp âm nhạc, bạn cần kết hợp thêm các phương pháp điều trị tâm lý khác theo phác đồ của các chuyên gia để đạt được kết quả tốt hơn khi trị liệu.
